Chiến tranh dưới con mắt Conan Doyle

Thứ tư, 17/09/2014 11:17

(Cadn.com.vn) - Conan Doyle - nhà văn người Scotland, nổi tiếng với tiểu thuyết Sherlock Holmes, tác phẩm được cho là “kinh điển”, sáng kiến vĩ đại trong lĩnh vực tiểu thuyết trinh thám. Cách đây tròn thế kỷ, ông cho ra đời truyện ngắn tiên đoán về nạn đói đe dọa nước Anh bởi tàu ngầm đối phương và sự cần thiết xây dựng đường hầm eo biển Anh, dự báo những cuộc chiến tranh trong tương lai.

Chiến tranh trong tương lai

* Conan Doyle sinh ngày 22-5-1859 tại Edinburgh, Anh, ban đầu từng theo học ngành y và trở thành bác sĩ. Conan Doyle đã hai lần tham gia Quốc hội vào các năm 1900 và 1906  nhưng không thành, sau rẽ trái sang viết văn và nghiên cứu về tâm linh. Ông qua đời năm 1930 vì chứng nhồi máu cơ tim, hưởng thọ 71 tuổi. Phần mộ của ông hiện đang được mai táng trong Vườn Nhà thờ Minstead ở New Forest, Hampshire.

Cách đây đúng 100 năm, tác giả của Sherlock Holmes ra truyện ngắn Danger! Being the log of Captain John Sirius  (tạm dịch:  Hãy cảnh giác với Thuyền trưởng John Sirius) đăng trên tạp chí The Strand số tháng 7-1914, dự báo nước Anh sẽ bị nhấn chìm bởi 8 tàu ngầm của đối phương. Các mối đe dọa trên biển đến từ quốc gia hư cấu Norland nhưng thực ra là để ám chỉ đến sức mạnh hải quân của người Đức.

Trong truyện, Sirirus, một viên thuyền trưởng ranh ma, lọc lõi của hải quân Norland đã chỉ huy tấn công tàu biển của Anh khiến đối thủ trở tay không kịp. Đặc biệt, Sirirus tấn công tàu chở lương thực nên làm cho nước Anh bị cô lập, chết đói vì thiếu thực phẩm buộc phải ký hiệp ước đình chiến. Truyện ngắn trên gây sốc dư luận, đồng thời tạo ra áp lực lớn đối với các nhà cầm quyền.

Qua nhân vật thuyền trưởng Sirius, Conan Doyle muốn cảnh tỉnh mối đe dọa từ bên ngoài, kể cả nước bé nhỏ như Norland. Theo đó muốn trở nên hùng cường thì nước Anh phải tự lo lương thực mà không cần tới sự hỗ trợ từ bên ngoài, trừ khi có tuyến đường “dự phòng” như đường hầm eo biển Channel.

Dự báo chiến tranh trên biển của Conan Doyle được đăng trên tạp chí năm 1914.

Dự đoán thành hiện thực

Theo đô đốc hải quân Peurose Fitzgerald, câu chuyện của Conan Doyle cảnh báo nguy cơ xảy ra chiến tranh tàu ngầm, mặc dù không ai nghĩ, quốc gia văn minh và hiện đại như Anh lại bị tấn công.

Nhưng 100 đã năm trôi qua. Những tiên đoán của Conan Doyle hoàn toàn chính xác. Trên thực tế, vào ngày 18-2-1915, Đức ra thông báo, tất cả các tàu biển khi vào hải phận Anh sẽ bị phá hủy. Tháng 8-1915, tàu xuyên đại dương Lusitania bị trúng ngư lôi trên đường đến Anh khiến toàn bộ 1.200 người thiệt mạng, trong số này có 128 người Mỹ. Vụ tấn công nói trên gây ra cơn phẫn nộ cực điểm cho người Mỹ. Phía Đức cho rằng, tàu Lusitania mang theo vũ khí, nhưng sau lại nói là do mang cờ hiệu của Anh nên bị tấn công.

Chưa dừng lại ở đây, tháng 1-1917, Đức lại tấn công các tàu buôn trên đường đến Anh. Tất cả những vụ việc trên khiến Anh phẫn nộ. Tháng 4-1917, London buộc phải áp dụng những chính sách mới sử dụng khinh khí cầu để giám sát. Theo tờ Time của Mỹ số ra ngày 18-2-1915, Đức lại tiến hành phong tỏa Anh. Thậm chí những tiên đoán của Conan Doyle còn được nhắc lại trong cuộc họp Quốc hội Đức năm 1917, khi đó viên thư ký của hải quân Đức nhấn mạnh: “Tiên đoán của Conan Doyle về cuộc chiến tranh kinh tế đã trở thành hiện thực”.

Khi chiến tranh xảy ra, chính Conan Doyle cảm thấy có lỗi vì những gì ông đề cập trong  tiểu thuyết đã làm lợi cho đối phương. Nhưng cũng từ đây giúp London rút ra 2 bài học quý báu. Thứ nhất, Anh là một quốc đảo, muốn tồn tại được thì trước tiên phải lo đủ lương thực. Thứ hai, London phải xây dựng ngay tuyến đường sắt hai chiều Channel. Hạ viện Anh sau đó đưa dự án xây dựng đường hầm Channel vào chương trình nghị sự.

Đáng tiếc, trước ngày vấn đề được đưa ra thảo luận. Thái tử Áo, Archduke Ferdinand người chuẩn bị kế vị ngai vàng Áo-Hung bị sát hại làm cho Áo tuyên chiến, nên dự án đường hầm Channel bị hoãn. Và đến tận năm 1994, tức 80 năm sau khi có dự báo của Conan Doyle, dự án đường hầm Channel mới chính thức được đưa vào hoạt động.

Duy Hùng (Theo BBC)